تاثیر پیش‌زمینه های سازمانی بر نوآوری استراتژیک با توجه به نقش تعدیل‎گر پویایی‎های محیطی و رقابت‎پذیری (مورد مطالعه شرکت‌های حاضر در INOTEX)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی دانشگاه علامه طباطبائی تهران

2 کارشناس ارشد مدیریت دولتی پردیس فارابی دانشگاه تهران

چکیده

هدف اصلی پژوهش حاضر، تحلیل تاثیر پیش زمینه‌های سازمانی بر نوآوری استراتژیک است. همچنین، این پژوهش بررسی می‌کند که پویایی‎های محیطی و رقابت‎پذیری چه نقشی در تقویت یا تضعیف این رابطه ایفا می‌کنند. پارادایم این پژوهش اثبات‌گرایی، رویکرد آن قیاسی و استراتژی آن پیمایش است. بر این اساس و پس از مرور ادبیات و طراحی مدل مفهومی، پرسشنامه‌ای مشتمل بر 25 پرسش میان نمونه آماری توزیع شد. جامعه آماری پژوهش، شرکت‌های کوچک و متوسط دانش‌بنیان ایرانی شرکت‌کننده در هفتمین نمایشگاه بین‌المللی نوآوری و فناوری (INOTEX) در تابستان 1397 است که شامل 240 شرکت می‌باشند که بر اساس فرمول کوکران 144 شرکت به صورت نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. داده‌های گردآوری شده به کمک نرم‌افزار اسمارت پی‌ال‌اس و از طریق ماتریس همبستگی، آزمون معادلات ساختاری و آزمون برازش مدل مورد تحلیل قرار گرفتند. در نهایت، مشخص شد که پیش زمینه‌های سازمانی که شامل منابع انسانی تعهدمحور، ارتباط میان بخش‎های سازمانی و تمرکز زدایی در تصمیم‎گیری است، بر نوآوری استراتژیک موثر هستند. همچنین پویایی‎های محیطی و رقابت‎پذیری نیز در رابطه بین پیش‎زمینه‌های سازمانی و نوآوری استراتژیک نقش تعدیل‌گری ایفا میکنند و شدت رابطه را افزایش می‌دهند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Organizational Background on Strategic Innovation, Regarding the Role of Environmental Dynamics and Competitiveness (Case Study of INOTEX Companies)

نویسندگان [English]

  • Mohammadreza Daneshvar deylami 1
  • Amirhossein Tayebi Abolhasani 1
  • Shirin Asadi Khanghah 2
1 PhD. Student of Business Management, Allameh Tabataba'i University of Tehran
2 Master of Public Management, College of Farabi, University of Tehran
چکیده [English]

The main purpose of this study is to analyze the impact of organizational background on strategic innovation. It also examines the role that environmental and competitive dynamics play in enhancing or weakening this relationship. The paradigm of this research is the positivism, its deductive approach, and its strategy. Accordingly, after reviewing the literature and designing a conceptual model, a questionnaire containing 25 questions was distributed among the statistical sample. The statistical population of the research is small and medium enterprises of Iranian students who participated in the 7th International Exhibition of Innovation and Technology (INOTEX) in the summer of 2018, which includes 240 companies, which were selected randomly according to the Cochran formula of 144 companies. The collected data were analyzed with the help of Smart PLS software through correlation matrix, structural equation test and fit model test. Finally, it became clear that organizational backgrounds that include committed human resources, the relationship between organizational sectors and decentralization in decision making, are effective in strategic innovation. Also, environmental and competitive dynamics play a role in moderating the relationship between organizational background and strategic innovation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • organizational antecedents
  • strategic innovation
  • environmental dynamism and competitiveness
-         آرمان، مانی، ایوب زاده لیلا، چترسحر، شهاب (1395). بررسی تأثیر هوش سازمانی بر نوآوری استراتژیک در شرکت ملی پخش فرآورده‎های نفتی منطقه بوشهر. اولین کنفرانس بین‌المللی پارادایم‌های نوین مدیریت هوشمندی تجاری و سازمانی، تهران
-         ابراهیم پور، مصطفی؛ مرادی، محمود و ممبینی، یعقوب (1393). تأثیر دوسوتوانی بر عملکرد صنایع تولیدی: بررسی نقش پویایی محیطی. علوم مدیریت ایران، دوره 9،  شماره 36، ص 76-53
-         اسلمی نژاد، مهناز؛ مهارتی، یعقوب و خوراکیان، علیرضا (1393). بررسی نقش تعدیل گر پویایی بازار در رابطه بین استراتژی‌های بازاریابی محیطی و عملکرد، اولین کنفرانس ملی آینده‌پژوهی، مدیریت و توسعه، تهران
-         الهیاری فرد، نجف؛ عباسی، رسول (1390). بررسی الگوی مناسب ساختار سازمانی شرکت‌های دانش‌بنیان. رشد فناوری، سال هشتم، شماره 29، ص 54-45
-         بینایی باش، امین؛ کرمی فخرآبادی، مهران و فیروزجائیان، مجتبی (1393). اندیشکده علم: چارچوب مدیریت نوآوری استراتژیک، کنگره پیشگامان پیشرفت
-         پاک نیت، مریم؛ انصاری، رضا و شاهین، آرش (1395). تحلیل تأثیر توانمندی‌های نوآوری فناورانه بر تجاری‌سازی فناوری و عملکرد شرکت‌های دانش‌بنیان استان اصفهان. مدیریت نوآوری، سال پنجم، شماره 3، ص 84-59
-         جعفریان راد، سید محمدجعفر؛ مولوی، هما و هزاره، زهرا (1393). نوآوری استراتژیک و استراتژی‌های نوآوری - سیر تحولی، رویکردهای جدید- چالش‌ها، کنفرانس ملی کارآفرینی و نوآوری استراتژیک، تهران
-         حق‌شناس گرگابی، محمد و کیماسی، مسعود (1396). شناسایی و ارائه چارچوب مؤلفه‌های نوآوری استراتژیک. مدیریت توسعه فناوری، دوره پنجم، شماره 3، ص 205-169
-         حقیقی، مسعود (1391). نقش تمرکززدایی و تفویض اختیار در ساختار آموزش‌وپرورش. تحقیقات مدیریت آموزشی. سال سوم. شماره 3 بهار 91.
-         حمیدیان پور، فخریه؛ شفیعی، محبوبه و دهقانی، مریم (1396). ارائۀ مدل مفهومی جهت بررسی تأثیر کارآفرینی استراتژیک بر نوآوری استراتژیک در شرکت‌های دانش‌بنیان بوشهر. مدیریت فردا، شماره 51
-         دادمهر، محمدصادق (1389). تأثیر فناوری بر ارتباطات سازمانی. فصلنامه بانک صادرات ایران، شماره 50 و 51.
-         رحمان سرشت، حسین؛ صفاییان، میترا (1390). مدل رقابت‎پذیری صنایع تولیدی در ایران. مطالعات مدیریت صنعتی. سال نهم، شماره 22، ص 104-75
-         رحمت‌آبادی، فلاح؛ نایب زاده، محسن و داودی رکن‌آبادی، شهناز (1397). بررسی تأثیر سبک رهبری و یادگیری سازمانی بر رقابت‌پذیری با میانجی‌گری‌های نوآوری کارکنان و فرایند نوآوری در بین کارکنان مخابرات منطقه یزد. رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، شماره 7، ص 52-37
-         رحیمی، فرج اله؛ محمدی، جیران و پور زارع، هدی (1395). تأثیر اقدامات مدیریت منابع انسانی تعهد محور بر انعطاف‌پذیری منابع انسانی و مزیت رقابتی. مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، سال 25، شماره 82، ص 122-99
-         رسولی، رضا (1393) بررسی نقش مداخله‌گر جو سازمانی در ارتقای نوآوری مدیریتی در دانشگاه پیام نور. مدیریت سازمان‌های دولتی، سال دوم، شماره 6، ص 47-27
-         رسولی محمدرضا، هدایتی محمدرضا. (1396). نقش خلاقیت و عوامل مؤثر بر آن در کارایی روابط عمومی سازمان تأمین اجتماعی. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی. دوره 2، شماره 7، ص 242-217.
-         زاهدبابلان، عادل؛ سیدکلان، سیدمحمد (1394). بررسی تأثیر جو سازمانی نوآورانه ادراکی بر خودکارآمدی خلاق و رفتار نوآورانه دانشجو- معلمان با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری. مدیریت بر آموزش سازمان‌ها. سال چهارم، شماره 1، ص 125-103.
-         سیدجوادین، سیدرضا؛ رضایی، سعید (1394). بررسی تأثیر سیستم کاری تعهد بالا بر تسهیم دانش و نوآوری سازمانی. پژوهش‌های مدیریت عمومی، سال هشتم، شماره 27، ص 44-23.
-         سرعتی آشتیانی، نرجس (1387). نوآوری استراتژیک. مدیریت و منابع انسانی در صنعت نفت، سال دوم، شماره 2، ص 169-143
-         شاکری، فاطمه، طحاری، محمدحسین، دهقان، حسن، کاوندی، رضا (1390). بررسی ارتباط جو سازمانی و نوآور بودن در فرآیند با استفاده از مدل‌سازی معادله ساختاری. مدیریت تولید و عملیات. دوره 2، شماره 1، ص 46-29.
-         شفیعی، مرداد (1392). تعهد سازمانی در شرکت‌های نوپای دانش‌بنیان؛ عامل انسجام تیم و بقای کسب‌وکار در محیط رقابتی. رشد فناوری. سال نهم. شماره 34. ص 52-44.
-         صدر، سید محمدجواد؛ انصاری، رضا (1394). تأثیر نوآوری باز و ناپایداری‌های فناورانه بر عملکرد نوآوری در راستای کسب مزیت رقابتی در شرکت‌های دانش‌بنیان. بهبود مدیریت، سال نهم، شماره 1، پیاپی 27، صفحات 95-114.
-         صفری سمیه؛ تندنویس فریدون و هادوی فریده (1390). ارتباط میان ساختار سازمانی و نوآوری کارشناسان ستادی سازمان تربیت‌بدنی ایران. پژوهش در مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی. دوره 1، شماره 1، ص 62-53
-         صنوبر، ناصر؛ سلمانی، بهزاد و تجویدی، مینا (1390). تأثیر محرک‌های نوآوری بر ظرفیت نوآوری شرکت‌های دانش‌بنیان. سیاست علم و فناوری، سال چهارم، شماره 2.
-         طیبی ابوالحسنی، سید امیرحسین، حاجی پور، بهمن، مؤتمنی، علیرضا، (1397)، تعیین مهم‌ترین ویژگی‌های شرکت‌های دانش‌محور موفق ایرانی، پژوهش‌های مدیریت منابع سازمانی، دوره 8، شماره 1، ص 131-113
-         طیبی ابوالحسنی، سید امیرحسین، خدابخشی، محمد، (1396)، عوامل مؤثر بر ماندگاری منابع انسانی دانشی در شرکت‌های دانش‌بنیان، پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، دوره 9، شماره 2، ص 192-167
-         فرتاش، کیارش؛ سلامی، رضا و موسوی داودی، سید مهدی (1393). نقش ظرفیت جذب در بهبود رقابت‌پذیری فناوری: کلید موفقیت سازمان‌های دولتی کشورهای درحال‌توسعه (با تأکید بر ایران). مدیریت سازمان‌های دولتی. دوره 2. شماره 2. بهار 93. ص 106-76.
-         فیض، داوود و روح‌الامینی، سید علی (1392). تجزیه‌وتحلیل تأثیر تفکر استراتژیک بر نوآوری استراتژیک در شرکت‎های کوچک و متوسط. صنعت و دانشگاه، سال ششم، شماره 21 و 22، ص 48-37
-         کمالی، یحیی (1393). بررسی نقش تمرکززدایی در تحقق سلامت اداری. سیاست‌های راهبردی و کلان، دوره 2، شماره 5، ص 132-111.
-         محمدی، اسفندیار، شرفی، وحید، ویسی، سعید، (1397). تأثیر نوآوری استراتژیک بر تمایل به خرید مشتری: نقش تعدیل گری قابلیت‌های نوآوری. نوآوری و ارزش‌آفرینی، سال ششم، شماره 12، ص 98-81
-         مرتضوی، سعید؛ مهربان، حمید (1383). بررسی رابطه بین مهارت‎های ارتباطی مدیران و تعهد سازمانی دبیران. پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی. سال چهارم، شماره 16.
-         مزروعی، حسین؛ بازرگانی، محمد؛ غضنفری، احمد و فرهی بو زنجانی، برزو (1388). ارائه الگوی ارتباطات سازمانی برای یک سازمان نظامی. پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی. سال دوم، شماره 1.
-         مصلح عبدالمجید، اله یاری پورزنجانی احمد. (1393). تأثیر هوش سازمانی بر نوآوری فناورانه در شرکت‌های دانش‌بنیان. مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، شماره 73، ص 94-63.
-         معبودی، صابر، کواری، حبیب اله، مقصودی پور مریم، سرعتی آشتیانی، نرجس (1395). بررسی رابطه بین نوآوری استراتژیک با بهره‌وری نیروی انسانی در شرکت نفت و گاز پارس. کنفرانس بین‌المللی نخبگان مدیریت، تهران
-         موسوی، سید نجم الدین، وحدتی، حجت، جعفری، سلیمان (1397). بررسی تأثیر کیفیت خدمات سنتی و الکترونیک بر رقابت‌پذیری در نظام بانکداری (مورد مطالعه: مشتریان شعب بانک صادرات شهر خرم‌آباد). کاوش‎های مدیریت بازرگانی، سال دهم، شماره 19، ص 276-253.
-         هویدا، رضا؛ چوپانی، حیدر؛ خوران، عبدالله و غلام‌زاده، حجت (1394). نقص ارتباطات سازمانی اثربخش و اعتماد سازمانی در توسعه و بهبود نوآوری سازمانی مدارس.  ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی. دوره پنجم، شماره 2، ص 146-117
-          Adler, P.S., Kwon, S., (2002). Social capital: prospects for a new concept. Academy of Management Review. 27 (1), 17–40.
-          Allen, R, S., and Helms, M. M. (2006). Linking strategic practices and- organizational performance to porter’s generic strategies. Business Process Management Journal. 12(4), 433 – 454.
-          Azadegan, P. C. Patel, A. Zangoueinezhad, and K. Linderman, (2013). The effect of environmental complexity and environmental dynamism on lean practices‖, Journal of Operations Management, 31(4), 193-212.
-          Biswas, S., and C. Akroyd, (2016). The governance of inter-firm co-development projects in an open innovation setting‖, Pacific Accounting Review, 28(4), 446-457.
-          Boon, C. and Kalshoven, K. (2014). How high commitment HRM relates to engagement and commitment: The moderating role of task proficiency, Human Resource Management, 53(3), 403 420.
-          Boxall, P., & Macky, K. (2009). Research and theory on highperformance work systems: Progressing the high-involvement stream, Human Resource Management Journal, 19(1), 2–23.
-          Brynjolfsson, E., Brown, P. (2005). VII Pillars of IT Productivity. Optimize. Manhasset. 4(5), 26-31.
-          Cakar, N.D., Ertürk, A., (2010). Comparing innovation capability of small and medium-sized enterprises, examining the effects of organizational and empowerment. Journal of Small Business Management. 48 (3), 325–559.
-          Cardon, Melissa. Stevens, Christopher, (2004). Managing Human Resources in Small Organizations: What do We Know, Human Resource Management Review, Vol 14.
-          Carayannis, E.G., Campbell, D.F., (2011). Open innovation diplomacy and a 21st century fractal research, education and innovation (FREIE) ecosystem: building on the quadruple and quintuple helix innovation concepts and the “mode 3” knowledge production system. Journal of the Knowledge Economy. 2 (3), 327–372.
-          Ceylan, C., (2013). Commitment-based HR practices, different types of innovation activities and firm innovation performance. The International Journal of Human Resource Management. 24 (1), 208–226.
-          Chang, Y.Y., Hughes, M., Hotho, S., (2011). Internal and external antecedents of SMEs' innovation ambidexterity outcomes. Management Decision. 49 (10), 1658–1676
-          Cheng, C.C., Shiu, E.C., (2015). The inconvenient truth of the relationship between open innovation activities and innovation performance. Management Decision. 53 (3), 625–647.
-          Chesbrough, H., (2003). Open Innovation: The New Imperative for Creating and Profiting from Technology. Harvard Business School Press.
-          Collins, C.J., Smith, K.G., (2006). Knowledge exchange and combination: The role of human resource practices in the performance of high-technology firms. Academy of Management Journal. 49 (3), 544–560.
-          Dul, J., Ceylan, C., Jaspers, F., (2011). Knowledge worker creativity and the role of the physical work environment. The International Journal of Human Resource Management. 50 (6), 715–734.
-          Henseler, J., & Fassott, G. (2010). Testing moderating effects in PLS path models: An illustration of available procedures. In Handbook of partial least squares (pp. 713-735). Springer, Berlin, Heidelberg.
-          Huizingh, E.K., (2011). Open innovation: state of the art and future perspectives. Technovation, 31 (1), 2–9.
-          Hsu, Y. H., & Fang, W. (2009). Intellectual capital and new product development performance: The mediating role of organizational learning capability. Technological Forecasting and Social Change, 76(5), 664-677.‏
-          Jansen, J. J., Van Den Bosch, F. A. and Volberda, H. W., (2006). Exploratory innovation, exploitative innovation, and performance: Effects of organizational antecedents and Researching a new paradigm, Oxford University press, 400, 1-19.
-          Jansen, J. J., Van Den Bosch, F. A., & Volberda, H. W. (2006). Exploratory innovation, exploitative innovation, and performance: Effects of organizational antecedents and environmental moderators. Management science, 52(11), 1661-1674.
-          Jansen, J. J., Vera, D. and Crossan, M., (2009). Strategic leadership for exploration and exploitation: The moderating role of environmental dynamism‖, The Leadership Quarterly, 20(1), 5-18.
-          Kmieciak, R., Michna, A., & Meczynska, A. (2012). Innovativeness, empowerment and IT capability: evidence from SMEs. Industrial Management & Data Systems, 112(5), 707-728.‏
-          Kotabe, M., Jiang, C. X., & Murray, J. Y. (2017). Examining the complementary effect of political networking capability with absorptive capacity on the innovative performance of emerging-market firms. Journal of Management, 43(4), 1131-1156.
-          Lepak, D. P., & Snell, S. A. (2002). Examining the human resource architecture: The relationships among human capital, employment, and human resource configurations, Journal of Management, 28, 517–543.
-          Lichtenthaler, U., Ernst, H., (2009). Opening up the innovation process: the role of technology aggressiveness. R&D Management. 39 (1), 38–54.
-          Lichtenthaler, U., Lichtenthaler, E., (2009). A capability-based framework for open innovation: complementing absorptive capacity. Journal of Management Studies. 46 (8), 1315–1338.
-          Marcus, A.A., Fremeth, A.R., (2009). Green management matters regardless. Academy of Management Perspectives. 23 (3), 17–26.
-          Martín-de Castro, G., Delgado-Verde, M., Navas-López, J.E., Cruz-González, J., (2013). The moderating role of innovation culture in the relationship between knowledge assets and product innovation. Technol. Technological Forecasting and Social Change. 80 (2), 351–363.
-          Moilanen, M., Østbye, S., Woll, K., (2014). Non-R&D SMEs: external knowledge, absorptive capacity and product innovation. Small Business Economics. 43 (2), 447–462
-          Oke, A., Prajogo, D.I., Jayaram, J., (2013). Strengthening the innovation chain: the role of internal innovation climate and strategic relationships with supply chain partners.  Supply Chain Management. 49 (4), 43–58.
-          Popa, S., Soto-Acosta, P., Martinez-Conesa, I., (2017). Antecedents, moderators, and outcomes of innovation climate and open innovation: An empirical study in SMEs, Technological Forecasting & Social Change, 1-9.
-          Prakash, Y., Gupta, M., (2008). Exploring the relationship between organisation structure and perceived innovation in the manufacturing sector of India. Singapore management review. 30 (1), 55–76.
-          Revilla, E., Prieto, I. M., and Prado, B. R., (2010), Knowledge strategy: Its relationship to environmental dynamism and complexity in product development‖, Knowledge and process Management, 17(1), 36-47.
-          Roberts, N., (2015), Absorptive capacity, organizational antecedents, and environmental dynamism‖, Journal of Business Research, 68(11), 2426-2433.
-          Schlegelmilch, B. B. Diamantapoulos, A. & Kreuz, P. (2003). Strategic innovation: the construct, its drivers and its strategic outcomes. Journal of Strategic Marketing, 117-132.
-          Spithoven, A., Vanhaverbeke, W., Roijakkers, N., (2013). Open innovation practices in SMEs and large enterprises.Small Business Economics. 41 (3), 537–562.
-          Soto-Acosta, P., Cegarra-Navarro, J.-G., (2016). New ICTs for knowledge management in organizations. Journal of Knowledge Management. 20 (3), 417–422.
-          Soto-Acosta, P., Popa, S., Palacios-Marqués, D., (2016). E-business, organizational innovation and firm performance in manufacturing SMEs: an empirical study in Spain. Technological and Economic Development of Economy. 22 (6), 885–904.
-          Subramaniam, M., Youndt, M.A., (2005). The influence of intellectual capital on the types of innovative capabilities. Academy of Management Journal.48 (3), 450–463
-          Van de Vrande, V., De Jong, J.P., Vanhaverbeke, W., De Rochemont, M., (2009). Open innovation in SMEs: trends, motives and management challenges. Technovation. 29 (6), 423–437.
-          Wagner, S. M., & Buko, C. (2005). An empirical investigation of knowledge sharing in networks. Journal of Supply Chain Management, 41(4), 17-31.‏