اولویت‌بندی حوزه‌های توسعه فناوری‌های شیمیایی مورد نیاز صنعت نفت به منظور سیاست‌گذاری برای پژوهش‌های بنیادی و کاربردی در حیطه علم شیمی با استفاده از روش Topsis و روش تجزیه فناوری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی

2 عضوهیات علمی

چکیده

تعیین اولویت‌های فناورانه و تعریف نیازهای پژوهشی بنیادی و کاربردی براساس آن، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر برای حصول به اثربخشی پژوهش و فناوری است.
براین اساس در این مطالعه نیازهای فناورانه صنعت نفت کشور در حوزه فناوری‌های شیمیایی که با توجه به چالش‌های موجود و آتی شناخته شده آن در سند مواد شیمیایی تعیین شده بود براساس نظرسنجی از مدیران و کارشناسان تخصصی مرتبط در صنعت نفت برمبنای شاخص‌های تعیین شده و با استفاده از روش TOPSIS اولویت‌بندی شد. سپس براساس متدولوژی شکست فناوری هر یک از این نیازهای فناورانه صنعت نفت به زیر فناروی‌ها و اجزای تشکیل دهنده آنها تجزیه و حوزه‌های توانمندی علمی، پژوهشی و فناورانه آنها در کشور ارزیابی شد و آن حوزه‌هایی که توانمندی علمی، پژوهشی و فناورانه آنها در کشور موجود نبود و یا ضعیف بود مشخص و براساس آن حوزه‌های پژوهشی مورد نیاز برای تحقیقات بنیادی و کاربردی در حوزه علم شیمی به منظور برنامه‌ریزی برای شکل‌دهی توانمندی‌های لازم و حصول به شایستگی‌های فناورانه مورد نیاز صنعت نفت تعیین گردید.
برای اولویت‌بندی این حوزه‌ها، حوزه‌های مشترک پژوهشی که حصول به توانمندی در آنها مورد نیاز بود انتخاب و به عنوان اولویت‌های کاری برای تحقیقات بنیادی و کاربردی در حوزه علم شیمی کشور تعریف گردید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Priority setting for required chemical technology development areas of petroleum industry in order to policy making for fundamental and applied research in chemical science by using TOPSIS and technology breakdown methodology

نویسندگان [English]

  • Reza Bandarian 1
  • Amir Naser Ahmadi 2
  • Hamid Reza Ghafarian 2
  • Ahmad Rouzbehani 1
چکیده [English]

ِDetermining technological priorities and define fundamental and applied research needs according to that is an inevitable essential for achieving the effectiveness of research and technology.
Hence, in this study technological needs of petroleum industry in the area of chemical technologies which were recognized according to the current and future challenges of petroleum industry which were recognized in the Chemical Material Blueprint were prioritized based on the opinion of related managers and experts of petroleum industry according to selected criteria and by TOPSIS method.
Next, according to the technological breakdown methodology each of the technological needs of petroleum industry decomposed to their sub technologies and composition elements. Then the related scientific, research and technological capabilities areas were evaluated and those areas which scientific, research and technological capabilities were not formed or were weak determined and accordingly required research areas for fundamental and applied research in the scope of chemical science in order to achieve the required technological competencies for petroleum industry was determined.
To prioritize these areas, common areas of research that are needed to achieve capability were selected and have been defined as priorities for fundamental and applied research in the field of chemistry science.

کلیدواژه‌ها [English]

  • research priority setting
  • priority setting for technology development areas
  • policy making for fundamental and applied research
  • اصغرپور، محمد جواد، (1390). تصمیم‌گیری چند معیاره (MCDM). چاپ نهم، انتشارات دانشگاه تهران.

  • بندریان، رضا، کریمی دستجردی، داود، جعفر‌نژاد، (1391). احمد طراحی و تبیین الگوی مدیریت راهبردی توسعه فناوری در سازمان‌های مستقل پژوهش و فناوری در صنعت نفت: موردی از پژوهش آمیخته. فصلنامه علمی پژوهشی سیاست علم و فناوری، سال چهارم، شماره 15، صص 39-56.

  • بندریان رضا، بندریان مهدی، (1389). مروری بر مدیریت سازمان‌های پژوهش و فناوری مستقل. فصلنامه توسعه تکنولوژی صنعتی، شماره 16، صص 5-20.

  • پورحسینی سمیراسادات، دهنویه رضا، مهرالحسنی محمدحسین (1393). تعیین اولویت‌های پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی کرمان: مطالعه اسنادی.  بهداشت و توسعه، 3 (4)، 193-303

  • تقوی، مصطفی، پاک زاد، مهدی، محقق، محسن، (1389). تبیین الگویی برای تعیین اولویت‌های پژوهش و فناوری. روش‌شناسی علوم انسانی، 16(63)، صص 135-158.

  • فتحی واجارگاه، کورش، خسروی، علی اکبر، سعادت طلب، آیت‌الله، تورانی، حیدر، دیبا واجاری، طلعت، (1389). طراحی مکانیزم اولویت‌یابی پژوهشی برای نظام آموزش‌و‌پرورش ایران (مورد سازمان آموزش‌و‌پرورش شهر تهران). مطالعات تربیتی و روانشناسی، 11(2)، صص 185-210.

  • مبینی دهکردی، علی، (1386). ره نگاشت فناوری : الگوی یکپارچه‌سازی توسعه کسب‌و‌کار و بازار. انتشارات وزارت فرهنگ‌و‌ارشاد اسلامی، چاپ اول.

  • مرتضوی، مهدی، زارعی، عظیم، رعنائی، حبیب ا..، (1385). اولویت‌بندی طرح‌های تحقیقات کشاورزی با تأکید بر فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی. پژوهش و سازندگی در زراعت و باغبانی، شماره 72، صص 2-14.

  • معینی، ابراهیم، (1385). آینده‌نگاری و تعیین اولویت‌های فناوری (تجربه کشور‌های خارجی با تأکید بیشتر بر تجربه ژاپن). همایش آینده‌پژوهی، فناوری و چشم‌انداز توسعه، تهران، دانشگاه صنعتی امیرکبیر.

  • مقدم، محمد‌رضا، احمدی، امیرناصر، (1392). سند جامع پژوهش، ساخت، و فناوری مواد شیمیایی مصرفی در صنعت نفت. معاونت پژوهشی و فناوری وزارت نفت، پژوهشگاه صنعت نفت.

 

  • Angella, B., Paresa, J. & Mooney, G. (2016). Implementing priority setting frameworks: Insights from leading researchers, Health Policy, In Press

  • Campbell, S. (2010). Deliberative Priority Setting: a CIHR KT Module. Canadian Institutes of Health Research.

  • Georghiou, L. & Harper, J. C. (2010). From priority-setting to articulation of demand: foresight for research and innovation policy and strategy. Futures, 43(3), 243-251.

  • Lehtola, L. & Kauppinen, M. (2006). Suitability of Requirements Prioritization Methods for Market-Driven Software Product Development. Software Process Improvement and Practice (SPIP), 11(1), 7-19.

  • Pratt, B., Merritt, M. & Hyder, A. (2016). Towards deep inclusion for equity-oriented health research priority-setting: A working model. Social Science & Medicine, 151, 215–224.

  • Shih H. S., Shyur, H. J. & Stanley Lee, E. (2007). An extension of TOPSIS for group decision making. Mathematical and Computer Modelling, 45(7–8), 801–813.

  • Sowlati, T., Paradi, J. C., & Suld, C. (2005). Information systems project prioritization using data envelopment analysis. Mathematical and Computer Modelling, 41 (11), 1279-1298.

  • Stephens, R.J., Whiting, C. & Cowan, K. (2015). Research priorities in mesothelioma: A James Lind Alliance Priority Setting Partnership, Lung Cancer, 89(2), 175–180.

  • Tong, A., Chando, S., Crowe, S., Manns, B., Winkelmayer, W.C., Hemmelgarn, B. & Craig, J.C. (2015). Research Priority Setting in Kidney Disease: A Systematic Review. American Journal of Kidney Diseases, 65(5), 2015, 674–683.