واکاوی آسیب‌های شبکه‌های همکاری علمی کشور و ارائه راهکارهای سیاستی برای غلبه بر آن‌‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری سیاست‌گذاری علم و فناوری، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران

2 استاد گروه مدیریت صنعتی دانشکده علوم اقتصادی و اداری دانشگاه مازندران ، بابلسر، ایران

3 دانشیار جامعه شناسی، گروه علوم اجتماعی، دانشگاه مازندران

چکیده

پژوهش حاضر به دنبال ارائه راهکارهای سیاستی برای شبکه‌های همکاری علمی براساس آسیب‌شناسی الگوهای موجود در کشور و الگوهای موفق جهانی می‌باشد. .این پژوهش به صورت ترکیبی (کیفی _کمی) انجام شده است. در ابتدا به تحلیل مصاحبه 19 نفر از پژوهشگران و خبرگان فعال در حوزه شبکه های همکاری علم و فناوری پرداخته شده است. این افراد به صورت هدفمند انتخاب شدند و از طریق مصاحبه-های عمیق و نیمه‌ساختار یافته داده‌ها گردآوری شدند و با روش نظریه داده بنیاد و با استفاده از نرم افزار MAXQDA مورد تحلیل قرار گرفته‌اند. پس از تحلیل داده ها تعداد 112 مفهوم اولیه، 19 مقوله فرعی و 6 محور بدست آمدند و پس از طراحی مدل، در بخش کمی با بکارگیری روش ISM به تحلیل ارتباط بین شاخص ها پرداخته شده است. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر این است که راهکارهای سیاستی الگوهای شبکه همکاری علمی و نوآوری کشور در 5 مورد راهبرد برنامه‌های شبکه، تقویت هم افزایی در اعضای شبکه، ایجاد مدیریت اثربخش شبکه، ایجاد درک مشترک در بین اعضای شبکه و ارزیابی کارکرد شبکه ها می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Analyzing the harms of scientific collaboration networks in the country and providing policy solutions to overcome them

نویسندگان [English]

  • mahbobeh shahi 1
  • mehrdad madhoshi 2
  • Nader Razeghi 3
1 Phd student of science and technology policy, Faculty of Economic and Administrative Sciences, Mazandaran University
2 . Prof. Department of Industrial Management, Faculty of Economics and Administrative Sciences University of Mazandaran, Babolsar, Iran
3 Associate professor in Sociology, Faculty of Humanities and Social Sciences, University of Mazandaran
چکیده [English]

پژوهش حاضر با هدف واکاوی آسیب‌های شبکه‌های همکاری علمی کشور و ارائه راهکارهای سیاستی برای غلبه بر آن‌‌ها، با رویکرد آمیخته صورت گرفت. مشارکت‌کنندگان بخش کیفی شامل 19 نفر از خبرگان شبکه‌های همکاری علم و فناوری کشور بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند و گلوله برفی، با اشباع نظری انتخاب شدند. برای تجزیه‌وتحلیل مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته از روش نظریه داده‌بنیاد و نرم‌افزارMAXQDA استفاده شد. در بخش کمی با مشارکت 11 نفر از خبرگان و به‌کارگیری روش ISM به سطح‌بندی مولفه‌ها پرداخته شده است. یافته‌های کیفی، در قالب یک الگوی پارادایمی شامل شرایط، راهبردها و پیامدها ارائه‌شده است. آسیب‌های شبکه‌های همکاری علمی کشور، در دو مقوله مداخله‌گر (شامل آسیب‌های سیاستهای علم و فناوری کشور، فضای علم و فناوری کشور) و زمینه‌ای (ضعف در ساختار شبکه، ضعف در مدیریت شبکه و ضعفهای فرهنگی بین اعضا) قرار گرفت. بر این اساس راهکارهای سیاستی در محور راهبردها، شامل 5مورد راهبرد برنامه‌های شبکه، تقویت هم افزایی در اعضای شبکه، ایجاد مدیریت اثربخش شبکه، ایجاد درک مشترک در بین اعضای شبکه و ارزیابی کارکرد شبکه‌ها ارائه شد. یافته‌های ISM حاکی از آن است که فضای علم و فناوری کشور و سیاست‌های علم و فناوری کشور دارای بیشترین تاثیرگذاری و وابستگی کم از سایر عوامل هستند.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Scientific collaboration network
  • network failure
  • science and technology policies of the country

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 02 تیر 1403
  • تاریخ دریافت: 29 اسفند 1402
  • تاریخ بازنگری: 02 تیر 1403
  • تاریخ پذیرش: 02 تیر 1403